Dostoyevski, bir mektubunda yasalara dayalı cezalandırmanın, suçluları yasa koyucuların sandığından çok daha az korkuttuğunu söyler; çünkü suçlu zaten böyle bir cezaya psikolojik olarak ihtiyaç duymaktadır. En alt sınıftan insanlarda varlığını fark ettiğine inandığı bu psikolojik durumu, yaşadığı dönemin entelektüel bir temsilcisi olan "Raskolnikov" üzerinden ifade etmeyi amaçlamaktadır. Raskolnikov ile Dostoyevski birçok yönden benzer özellikler göstermektedir. Her ikisi de annesine büyük sevgi beslemiş, Petersburg'da sefalet içinde yaşamış, hastalığı nedeniyle sıklıkla sara nöbeti geçirmiş ve işlediği suçtan ötürü Sibirya'da cezaya mahkum edilmiştir. Raskolnikov; alelade bir "tahtakurusu" mu, yoksa yaşlı bir tefeciyi gözünü kırpmadan öldürebilecek bir "kişilik" mi olduğu sorusunun cevabını ararken, sonunda kendi suçu ile baş başa kalıp kendi sorgu yargıcına dönüşecektir...
