Farklı zamanlarda aynı veya benzer konular etrafında yapılmış çalışmaların bir araya getirilmesinden oluşan bu kitap, dört ana bölüm veya dört alt kitaptan meydana gelmektedir. Bunlardan ilki, Batı'da en az beş asırdır tartışılan, İslâm dünyasında ise özellikle son bir asırdır konu edinilen genelde din, özelde ise İslâm ve (b)ilim meselesi etrafındaki çalışmaları ihtiva etmektedir. Kitabın ikinci bölümü veya ikinci kitap ise, Düşüş ve Miraç Arasında İnsan başlığı altında, insanın esfel-i sâfilîne düşüşünü ve bu düşüş etrafında modern insanın konumunu İslâm'da insan ve insanın a'lâ-yı ılliyyîne yükselişiyle karşılaştırmalı olarak tartışmaktadır. Tarihin ne olduğu ve onunla ilgili üretilen felsefeler konusunda bir zaman yaptığım bir inceleme, bu kitabın üçüncü bölümünü oluştururken, onu tarihteki bazı hadiseler üzerinde, çıplak tarihî hadiseler değil, tarih aynasının bugünü anlama bakımından bazı unsurları olarak manâ ve muhtevalarıyla yaptığım birkaç çalışma dördüncü bölüm olarak takip etmektedir. Her zaman olduğu gibi, yine çalışmak kul olarak borcumuz, tevfik ise Cenab-ı Allah'tan duamızdır.
