Herkesin Bildiği Sır: Dersim - Tarih, Toplım, Ekonomi, Dil ve Kültür - Şükrü Aslan

Masallardan kalmıştır Dersim

Ülkemin ortasında gizli

Yanık bir türküdür Dersim

Yıl otuz sekizdi dağlarda

İri ceviz ağaçları ve atım vardı

Belki bir gökyüzü savaşçısıydım

Bir arpa ekmeği kadar sıcaktı

Toprağım, karım ve çocuklarım

Oysa soğuk bir kuştur

Parıldar süngü

Bana niçin uzaksın düşündün mü?

Kurda kuşa dostluğumu

düşündün mü?

Bu sularda ölüm bile güzel

Sen hiç kurşunların anlamını düşündün mü? Yıl otuz sekizdi dağlarda İri ceviz ağaçları ve atım vardı Güneş ve sular ülkesinde orda Orda ki eski bir öyküdür Dersim

 

Tunceli’nin hakiki/otantik adı Dersim, artık daha sık telaffuz ediliyor.
 

Dersim adının değiştirilmesine, dahası yasaklı bir kelimeye dönüşmesine yol açan 1938 kıtali, bir zamandır Türkiye’nin gündeminde. Sadece coğrafyasıyla değil, özel kanunuyla, onyıllardır süren tedbirlerle “kapatılmış” Dersim, herkesin bildiği bir sır, aslında.

Şükrü Aslan’ın hazırladığı kapsamlı derlemede, Tunceli’nin/Dersim’in sadece acılı tarihine değil, toplumsal yapısına, ekonomisine, ekolojisine, etno-dinsel mirasına, diline, müziğine, kültürüne, Almanya’daki Dersim diasporasına ilişkin yazılar da yer alıyor. Gündelik hayata ilişkin canlı gözlemlerle, Tunceli’de “büyümenin” ve nüfus cüzdanında “Tuncelili” yazmasının anlamı üzerine tanıklıklarla birlikte… Hüseyin Ağuiçenoğlu, Muzaffer Akın, Alişan Akpınar, Mikail Aslan, Şükrü Aslan, İmran Ayata, Sezen Bilir, Serhat Bozkurt, Kemal Burkay, Sema Buz, Hıdır Eren Çelik, Yücel Demirer, Namık Kemal Dinç, Ali Ekber Düzgün, Fuat Ercan, Harun Ercan, Serkan Erdoğan, Gülsün Fırat, Sabır Güler, Ali Haydar Gültekin, Azat Zana Gündoğan, Zeliha Hepkon, Hüseyin Irmak, Mesut Keskin, Muzaffer Oruçoğlu, M. Ali Sağlam, Dilek Soileau, Bahar Şimşek, Cemal Taş, Volga Hüseyin Sorgu Tekinoğlu, Beyza Üstün, Sibel Yardımcı, Özkan Yıldız, Murat Yüksel’in katkılarıyla…